De Kwirluip luptj altied, mer de Keizersluip luptj neet en steit noe dräög. Is det aeve good ein luip of is det allein mer ein waterlossing?

Wie, o wie, zal hem daar een duidelijk antwoord op kunnen geven? Mijn gedachten gingen richting Har Kuijpers. Enkele reacties worden hieronder geplaatst, als ze tenminste komen.

De eerste reactie is er en inderdaad van Har zoals ik gedacht had:

Voor zover ik weet was de Kwir- of Keizersluip, in elk geval vanaf 't Henneke (bij Keizerbos), een natuurlijke waterloop. Een beekje dus. Dit beekje heette vanouds over de hele lengte de Keizer. Ook 'onder in het dorp'. In 1483 ligt daar, waarschijnlijk direct voor de monding van het beekje in de Neerbeek, een watermolen. Deze heet de Cuirmolen (= Kwirmolen), maar ligt nadrukkelijk 'op 't beecksken oft water geheiten die Keyser, kommende van Keyserbos'. In de jaren 1947-1949 is het beekje geheel 'verbeterd' tot een rechte waterloop.
Het water dat in droge zomers, zoals nu, in het beekje loopt, komt voornamelijk uit sjprunk (= bronnen). Hier komt diep grondwater boven. Dit grondwater bevat ijzer, wat ook de roestkleur op de bovenste foto verklaart. Waarschijnlijk zijn de sjprunk in de Kwirluip een gevolg van de Peelrandbreuk die hier in de ondergrond loopt. Bij mijn weten zitten er sjprunk in 't Henneke en in de Kwir, zowel ter hoogte van de Pas/Pasveld, als verder richting dorp. Van mijn opa (Leuve Handrie) heb ik altijd horen zeggen dat ze in droge zomers altijd nog water uit de sjprunk in de Kwir (t.h.v. Pas/Pasveld) hadden en dat ze dat daar dan met emmers moesten halen. Of de luip bovenstrooms, bij Keizerbos, nu geheel droog staat weet ik niet. Mogelijk staan de sjprunk in 't Henneke nu droog en die in de Kwir niet.
Groeten, Har Kuijpers.