Verhaal van Ir. Frans Hautus, hoofdstuk 09.

Cultuur stromen rond de Middellandse Zee (tot ±1200)

Weer terug in de tijd. Enkele eeuwen voor Christus ontwikkelde Rome zich tot een wereldrijk. Dit deden de Romeinen met het zwaard (gladius). Zo vochten ze ook tegen de Grieken. Deze veldslagen begonnen zo ongeveer 200 v Chr. met het veroveren van de laatste stukjes van Sicilië. Hiervan is bekend dat een geleerde Griek, Archimedes, die geboren was op sicilië (Seracuse dat toen Grieks was) en die zijn opleiding in Egypte, Alexandrië had genoten, fel anti Romeins was. Hij hielp koning Hiero van Seracuse mee, om verdedigings wapens tegen de Romeinen te maken. Het mocht echter niet baten. Hiero verloor en Archimedes werd door een Romeins soldaat gedood. De expansie van Rome ging verder oostwaarts en omdat Griekenland een verzameling was van losse staatjes en steden viel het ene na het andere. Kort: zo ongeveer 150 v Chr. was Griekenland met zijn oude cultuur onder Romeins gezag. De Grieken vonden de Romeinen maar barbaren en in het algemeen was de verstandhouding tussen het intellectueel en cultureel gedeelte van Griekenland en Rome niet te best. Maar ja, ze waren door de Romeinen onder de voet gelopen en Rome was dus de baas. Dat was de realiteit. Nu hadden de Grieken altijd al relaties gehad met het land dat zuidoost over de Middellandse Zee lag, Egypte. Egypte had zelfs een cultuur die ongeveer 2000 jaar terug ging. Ze hadden de pimamides gebouwd en de farao was een afgezant van God op aarde verder hadden ze een uitgebreide priesterstand die intellectueel was en de cultuur in stand hield. Dit lag meer in de aard van de ontwikkelde Griek dan die barbaarse Romein. Helaas werd ook Egypte kort na Griekenland eveneens door de Romeinen veroverd. En de farao, die op dat moment een vrouw was, CLEOPATRA, pleegde zelfmoord. De barbaarse Romein had weer gezegevierd. Maar de twee cultuurlanden Griekenland en Egypte gingen nog nauwer samenwerken. De bibliotheken van Egypten puilden weldra uit met Griekse geschriften over astronomie, filosofie, wiskunde, geneeskunde etc.etc.. Vooral de bibliotheek van Alexandrië werd in de antieke wereld, antiekwereld beroemd. Deze band bleef en werd zelfs sterker, nadat het grote Romeinse rijk verdeeld was in een West en Oostblok. Want Griekenland en Egypte behoorden beiden tot het Oost-Romeins rijk. Het barbaarse West Romeinse rijk met zijn gladiator gevechten en zo werd veroverd door nog barbaarsere Germaanse volkeren. Net goed. Egypte en Griekenland konden nog een paar eeuwen onder de parapluie van de Oost Romeinse (Byzantijnse) keizers cultuur en wetenschap uitwisselen. Maar niets is voor eeuwig. Ongeveer 700 na Chr vielen de Arabieren gedreven door  een nieuw geloof, de Islam, Egypte binnen en veroverden weldra de hele strook van Noord Afrika tot de Altantische Oceaan met bijna heel Spanje. Veroveringen met zwaard of kromzwaard gaan nu eenmaal altijd gepaard met moord en vernielingen. En zo werd in Egypte de grote bibliotheek van Alexandrië, met al zijn Griekse geschriften, vernield. Dit wordt in de Westerse wereld nog door velen gezien als een uiterst barbaarse daad. Maar er bleef ook zeer veel gespaard en nu kwam een andere kant van de Arabier te voorschijn. De Arabier was een volk met eigen taal, cultuur, schrift en getallenstelsel. Het had veel kontakt gehad met het oude Persië en zelfs met het huidige West India. Hier hadden ze veel gezien en geleerd en ook nu toonden zij veel belangstelling voor hetgeen in de overgebleven bibliotheken te vinden was. Veel Griekse geschriften werden vertaald in het Arabisch, gekopieerd en verspreid over de hoven (kalifaten) waar geleerden het bestudeerden, opnamen in hun eigen kennis en het uitbreidden. Zo leefden, onder het Moslim bestuur, de oude Griekse wijsheden als sterrekunde geneeskunde algebra etc. op en werd het verder ontwikkeld en verspreid tot  aan de hoven in Spanje. Echter de Arabieren konden ook goed met hun handen werken. Zuid Spanje, was van nature een dor en droog landschap waar de Romeinen niet veel mee gedaan hadden. Het lukten echter de Arabieren om met vernuftig en eerlijk water beheersing en verdeling, dit zuid Spanje te herschapen in rijke en bloeiende streken met steden als Granada, Sevilla, Cordoba etc.  Nee, rond het jaar 1000 kon men beter leven onder de Moslims in Spanje of Noord Afrika dan onder de Germanen in West Europa. De overstap van de vechtende Arabier naar de besturende had wel wat tijd nodig. De laatste "wilde" Arabieren waren de Saracenen. Deze leefden in het huidige Tunesië. Het waren piraten die strooptochten naar Zuid Frankrijk en Italië (plundering Rome) ondernamen en tot ongeveer 1100 de Middelandse zee met zijn eilanden tussen bovengenoemde landen onveilig maakten met hun kromzwaarden. Echter in Italië werden ze verslagen door de Bysantynse legers en tenslotte werden ze verdreven uit Noord Afrika. Want de Arabier was handelaar en daarvoor is vrede nodig (behalve voor de wapenhandelaar). Nu de tijden rustiger werden en minder onveilig bloeide de handel voorzichtig op tussen de steden van Zuid Europa en Noord Afrika. De handel ging weer heel langzaam in de richting van de goede oude tijd zoals onder de Romeinen. Echter, kennis en wetenschap zat nu in Noord Afrika. Zo leefde rond 1200 in Pisa een handelaar met bijnaam Bonaccio (goedzak). Deze stuurde zijn zoon Leonardo naar Noord Afrika om daar een gedegen opvoeding te krijgen en iets te leren van handel, schrijven, wiskunde etc.. Deze zoon staat nu bekend als Leonardo van Pisa (middeleeuws latijn Pisano, modern Italiaans da Pisa) en bij de wiskundigen  nog beter als Fibonacci (Figlio di Bonaccio = zoon van Bonaccio). Hij leefde van ca 1170-1250 en schreef in 1202 het boek (Liber Abaci) over algebra en het Arabisch getallenstelsel 1,2,3,4,5,6,7,8,9 inclusief het getal nul (0). Dit stelsel was  bij vele handelaren al lang in zwang maar dit boek wordt algemeen gezien als het officiële begin en opmars van het Arabisch getallen stelsel door Europa. Ook al was de kerk met haar Romeins stelsel er niet blij mee.

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX